Tırnak Mantarı Nedir, Nasıl Tedavi Edilir ?
Tırnak mantarı, hem sağlık hem de görsel açıdan sıkıntı veren durumlardan biridir. Halk arasında yaygın olarak görüldüğü ve bulaşıcı olduğu için, günlük hayatı etkileyebilmektedir.
Tırnak Mantarı Nedir?
Onikomikoz olarak da bilinen ayak tırnağı mantarı, tırnak yüzeyinin altında mantar enfeksiyonları meydana geldiğinde oluşur ve renk değişikliğine (Sarı veya beyaz renk), ağrıya ve hatta hoş olmayan kokuya neden olur. Buna “Tırnak mantarı” denir.
Çoğu kişi, enfeksiyonlu tırnağın görünümünden çekindikleri için, ayak tırnağı mantarı hususuyla yakından ilgilenir. Her 100 kişiden 14’ünde mantar görülüyor.
Tırnak Mantarı Türleri Nelerdir?
Tırnak mantarı türleri, üç ana başlıkta incelenir.
Distal Subungual Onikomikoz (DSO); Bu Onikomikoz, mantar enfeksiyonunun en yaygın tipini temsil eder. Tırnak yatağının altındaki enfekte cilt ile başlar. Tırnağın altında biriken kalıntılar nedeniyle tırnak parçalanabilir ve hatta deriden ayrılabilir.
Beyaz Yüzeysel Onikomikoz (WSO); Beyaz yüzeysel onkomikoz, ayak tırnağının en üst tabakasını etkiler. Tırnağın üst tabakasında beyaz lekeler belirir ve bu da, tırnağın yüzeyinin kireçli görünmesine neden olabilir. Enfeksiyon, tırnak ve deri arasına ulaşmadığından, WSO kolayca tedavi edilir.
Candida Onikomikozu (CO); Nadir olmasına rağmen, Candida Onikomikozu tırnağı ve tırnağa bitişik olan cildi etkiler ve bu da onu ağrılı hale getirir. Derinin veya tırnağın beyaza, yeşile veya kahverengiye dönmesine neden olabilir ve tırnağın, tırnak yatağından ayrılması mümkün hale gelir.
Tırnak Mantarının Belirtileri Nelerdir?
Mantar enfeksiyonu, başlangıçta belirgin semptomları göstermeyebilir. Ancak enfeksiyon ilerledikçe, aşağıdaki semptomları fark edebilirsiniz;
- Tırnağınızın bir kısmının veya tamamının renginde değişiklik olabilir. Tırnağın iç kısmı; sarı, beyaz, mavi, mor veya siyaha renge dönebilir.
- Tırnağın kalınlaşması ve şeklinin değişmesi gözlenir.
- Özellikle etkilenen ayak veya parmağa baskı uygularken, oldukça şiddetli bir ağrı hissedilebilir.
- Tırnaklar hassaslaşır ve kırılıp parçalanabilir.
- Tırnağın yakınındaki cilt kaşınabilir veya çatlayabilir.
- Tırnak, tırnak yatağından ayrılabilir.
Tırnak Mantarı Neden Olur?
Herkes mantar enfeksiyonu olabilir. Ancak erkeklerde kadınlardan, yaşlılarda ise gençlerden daha yaygın olarak görülür. Tırnak mantarı enfeksiyonu riskini artıran bazı faktörler şunlardır:
- Kan dolaşımının azalması
- Tırnakların yavaş büyümesi
- Kalıtsal mantar enfeksiyonu
- Aşırı terleme
- Nemli ortamlar
- Takma tırnak kullanmak
- Hava almayı zorlaştıran çorap giymek
- Yüzme havuzları ve spor salonları gibi nemli ve halka açık yerlerde çıplak ayakla yürümek
- Cilt veya tırnakta daha önce meydana gelen yaralanma veya enfeksiyonlar,
- Diyabet, AIDS gibi hastalıklar nedeniyle zayıflamış bir bağışıklık sistemi
- Ayak parmaklarını sıkıştıran dar ayakkabı giymek
- Daha düşük kan dolaşımı ve daha yavaş uzayan tırnaklar doğal yaşlanma sürecinin bir parçası olduğundan, yaşlı yetişkinler mantar enfeksiyonu konusunda daha fazla risk altındadır.
- Dermatofit adı verilen ve oldukça hızlı çoğalma yeteneğine sahip olan mantar, tırnak mantarının en önemli nedenidir.
Tırnak Mantarı Nasıl Tedavi Edilir?
Tırnak mantarının tedavisi zor olabilir. Tedavi kararı, genellikle sadece sizi ne kadar rahatsız ettiğine bağlıdır.
Mantarın nasıl tedavi edileceği konusunda, Dermotoloji uzmanlarının bazı çözüm önerileri bulunuyor.
- Mantar önleyici ilaçlarla tedavi, insanların yalnızca %75’inde başarı gösterir. Yani 4 kişiden 1’inde tedavi mümkün değildir.
- Mantar enfeksiyonunun başarılı tedavisinden sonra bile, tırnak tamamen normal görünmeyebilir.
- Mantar enfeksiyonunun tekrarlama olasılığı 4’te 1’dir.
- Tedavi genellikle birkaç ay boyunca uygulanır. Tırnak ünitesinin yavaş büyümesi nedeniyle, başarılı tedavinin gerçekleşmesi 12 ay kadar sürebilir.
- Tedavinin, iyi hijyen uygulamaları ile yapılması başarıyı artırır.
- Yaşlı bir kişiyseniz veya birden fazla ilaç kullanıyorsanız, tedavinin riski faydadan daha ağır basabilir. Tedavinin başarısı, yaşla birlikte azalır ve nüks, çok sık görülür.
- Tırnaklar çok kalın olduğunda, onları kesmek zor olabilir ve bu da yürürken ağrıya neden olabilir. Kalınlığı azaltmak, bu semptomların azalmasına yardımcı olabilir.